ترکیدن لوله آب یکی از اتفاقاتی است که می‌تواند آسیب‌های مالی و روانی زیادی را بر جا بگذارد. چرا که علاوه بر هزینه تعویض لوله و رفع مشکل تا چند روز روتین زندگی شما متحول خواهد شد و فکر و ذکرتان درگیر رفع این مشکل می‌شود. در این مقاله، سعی کردیم تا ابتدا نقاط ضعف و قوت انواع لوله آب را بررسی کنیم. سپس به سراغ بررسی علل ترکیدن لوله و راه‌های رفع آن رفتیم تا شاید بتوانیم در رفع و پیشگیری از این معضل، به شما کمک کنیم.
چند نوع لوله آب وجود دارد؟
امروزه تنها از لوله‌های فولادی برای لوله‌کشی آب استفاده نمی‌کنند و لوله‌های مخصوص این کاربرد، تنوع زیادی دارند. در ادامه با انواع لوله آب آشنا می‌شوید:
لوله آب گالوانیزه
لوله گالوانیزه نوعی لوله فولادی درزدار است که پس از عملیات جوشکاری و برش نهایی، وارد استخری پر از روی مذاب می‌شود تا یک لایه از فلز روی به آن اضافه شود. انجام این عملیات، عمر لوله فولادی را افزایش می‌دهد و منجر به افزایش قیمت لوله گالوانیزه نسبت به قیمت لوله معمولی می‌شود. با این حال، این نوع لوله نیز کاملاً در برابر خوردگی مصون نیست.
لوله آب پلاستیکی
به‌تازگی به‌صورت گسترده‌ای از این نوع لوله به جای لوله آب فولادی استفاده می‌شود. مقاومت این لوله در برابر خوردگی از نوع فولادی بیشتر است و مزایایی مثل وزن سبک، حمل‌ونقل و نصب آسان را دارد، اما در برابر آب گرم آسیب‌پذیر است. جریان آب گرم، منجر به انبساط طولی این لولهها می‌شود و به کار بردن آن‌ها در سیستم‌های گرمایشی، منجر به نفوذ اکسیژن در لوله‌های پلاستیکی شده و آن‌ها را فرسوده می‌کند.
لوله UPVC یا پولیکا
لوله پولیکا یا همان UPVC نوعی لوله است که از مواد پلیمری ساخته می‌شود و نسبت به لوله‌های پلاستیکی، خواص مکانیکی، شیمیایی و فنی بهتری دارد. این لوله مقاومت بیشتری در برابر خوردگی دارد و در مواجهه با آب گرم دچار ازدیاد طول نمی‌شود. همچنین وزن آن سبک بوده و در برابر تغییرات آب و هوایی مقاوم است. با این وجود، انتخاب نوع بی‌کیفیت آن باعث می‌شود که هنگام نشست ساختمان، دچار شکستگی شود.
لوله آب 5 لایه
این نوع لوله آب، از ترکیب فلز و پلی‌اتیلن ساخته شده است و به همین دلیل، مقاومت لوله‌های فولادی و خواص ضد خوردگی لوله‌های پلاستیکی و پلیمری را به‌صورت هم‌زمان دارد. از لوله پنج لایه می‌توان در تمامی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی استفاده نمود، اما کار با آن نیازمند تجربه و تخصص است.
ترکیدن لوله آب چگونه اتفاق می‌افتد؟
فرسودگی و پوسیده شدن لوله‌های آب فولادی، مهم‌ترین علتی است که در زمینه ترکیدگی لوله، ممکن است به ذهن هر کسی برسد؛ اما این تنها علت ترکیدن لوله‌های آب نیست. در ادامه، با تمامی علت‌های ترکیدگی لوله‌های آب، آشنا می‌شوید:
خوردگی و زنگزدگی
این علت بیشتر مربوط به ساختمان‌های قدیمی است، چرا که از 10 سال پیش تاکنون، استفاده از لوله‌های پلاستیکی، پلی‌اتیلن و پنج لایه به‌جای لوله‌های فولادی و گالوانیزه، باب شده است. البته در سیستم‌های لوله‌کشی خارج از منازل، همچنان از لوله‌های فولادی استفاده می‌شود.
خوردگی و پوسیده شدن لوله‌های فولادی، علت‌های زیادی دارد. مهم‌ترین علت، به آسیب‌پذیر بودن لوله فولادی در برابر رطوبت باز می‌گردد که این علت باعث می‌شود تا به‌صورت طبیعی پس از گذشت چند سال، لوله دچار خوردگی شود. از سایر علل پوسیدگی لوله می‌توان به اسیدی بودن آب داخل لوله و الکترولیت موجود در مصالح و خاک اطراف لوله اشاره کرد.
دمای بسیار پایین و یخ زدن لولهها
این علت، بیشتر به محتویات درون لوله باز می‌گردد تا جنس لوله. زمانی که دمای هوا برای مدت طولانی در زیر صفر درجه باقی می‌ماند، آب درون آن دسته از لوله‌های آب که به‌صورت روکار نصب شده‌اند یا در مجاورت هوای بیرون قرار دارند، یخ می‌زند. از آنجایی که آب با یخ زدن منبسط می‌شود، روی دادن این اتفاق، به جداره داخلی لوله فشار وارد می‌کند و آن را می‌شکند. میزان شکنندگی لوله به جنس، میزان ضخامت و فرسودگی لوله بستگی دارد.
فشار آب بالا
بالا بودن فشار آب منطقه یا نوسان آن می‌تواند منجر به ترکیدن و شکستن انواع لوله آب شود. چرا که هنگام نصب، جنس، ضخامت و سایز لوله متناسب با متوسط فشار آب منطقه انتخاب می‌شود و افزایش ناگهانی فشار آب، در توان لوله نیست و منجر به شکسته شدن آن می‌شود.
نقص در آببندی لوله
این عامل بیشتر به اتصالات و متعلقات لوله‌کشی باز می‌گردد. نقص در آببندی لوله معمولاً به بی‌تجربه بودن و خطای فنی لوله‌کش باز می‌گردد؛ ولی می‌تواند با خرابی نشیمنگاه‌ها و واشرهای آببندی نیز ایجاد شود.
چگونه می‌توان از ترکیدن لوله جلوگیری کرد؟
رفع برخی از علل ترکیدن لوله از عهده شما خارج است. به عنوان مثال شما نمی‌توانید در مورد کیفیت آب منطقه و میزان رسوبات و اسیدی بودن آن کاری انجام دهید. نصب دستگاه تصفیه آب، تنها کمی از سرعت اثرگذاری این عوامل، کم می‌کند. اساسی‌ترین راه، تعویض لوله‌کشی ساختمان و جایگزین کردن لوله‌های 5 لایه و پولیکا به‌جای لوله‌های فلزی و پلاستیکی است، اما این کار به هزینه و زمان زیادی نیاز دارد و گاهی اوقات نیز امکان تعویض برخی از لوله‌های مدفون، وجود ندارد.
مؤثرترین راه، عایق‌کاری لوله‌های فولادی است. برای این کار باید از عایق‌های حرارتی و رطوبتی استفاده کرد تا لولهها در برابر سرما و رطوبت محیط اطراف، مقاوم شوند. پشم‌شیشه، ورقه‌های آلومینیومی، فوم پلی‌اتیلن و فایبرگلاس، از پرکاربردترین موادی هستند که می‌توان شیت‌های آن‌ها را به دور لولهها نصب نمود تا در برابر سرما و گرما عایق شوند.
اگر قصد خرید لوله باکیفیت را دارید، می‌توانید به صفحه اصلی سایت آهنگر مراجعه کنید. تنوع تولیدکنندگان و انواع لوله در آهنگر کم نیست و بعید است که نتوانید لوله مدنظر خود را در این سایت پیدا کنید. فقط به یاد داشته باشید که همانند هر مقطع فولادی دیگر، قیمت لوله فولادی نیز به قیمت آهن بستگی دارد.