میلگرد یا آرماتور یکی از حیاتیترین مصالح برای ساختمانسازی محسوب میشود. امروزه انواع مختلف میلگرد در بازار وجود دارند که هرکدام با روشهای متفاوتی ساختهشدهاند و مزایا و معایب خودشان را دارند. کاربرد میلگرد ترمکس نیز بسته به جنس، شکل و نحوه ساخت آن متفاوت است. در این مقاله پس از پاسخ به سؤال «میلگرد ترمکس چیست» تفاوت روش ترمکس و تشخیص میلگرد ترمکس را برایتان شرح میدهیم.
میلگرد ترمکس چیست و با استفاده از کدام فناوری ساخته میشود؟
ترمکس نام شرکت معروفی است که در سال 1949 در ایتالیا شروع به فعالیت کرد و پس از آن جهانی شد. تولید میلگرد با روش ترمکس بر اساس تکنولوژی QST انجام میشود که این کلمه از عبارت Quenched and self-Tempered گرفته شده است. استفاده از این فناوری میلگردهایی با استحکام تسلیم بالا ایجاد میکند، و در هزینه آلیاژسازی، نیروهای انسانی و دیگر هزینهها صرفهجویی میشود.
روش ساخت میلگرد ترمکس چگونه است؟
نحوه تولید میلگرد ترمکس به این صورت است که میلگردی که طی نورد گرم تا دمای 950 تا 1050 سانتیگراد گرم شده را توسط جریان آب در محفظهای سرد میکنند. در چنین شرایطی به دلیل سردسازی با سرعت بالا، ساختار کریستالی میلگرد تغییر یافته و شکننده و سخت میشود، اما مرکز میلگرد همچنان نرم و منعطف باقی میماند. بعد از آنکه میلگرد را از محفظه سردکننده بیرون آوردند، میلگردها روی صفحه خنک کننده در معرض هوا قرار میگیرند.
در این شرایط به دلیل آن که مرکز میلگرد گرم و اطراف آن سرد است، گرما از مرکز به سطح انتقال پیدا میکند. طی این فرایند، ساختار سطح میلگرد چقرمگی بیشتری پیدا میکند. علاوه بر آن، میلگرد ترمکس طی این فرایند از نقطه تسلیم بالا، چکش خواری و جوشپذیری مناسب برخوردار میشود.
تولید به روش ترمکس، میتواند روی قیمت میلگرد تأثیرگذار باشد. به عنوان مثال، قیمت میلگرد ارگ تبریز با توجه به کیفیت صادراتی آن و تولید به روش ترمکس، از قیمت میلگرد کارخانههای دیگر بیشتر است.
راه تشخیص میلگرد ترمکس از میلگرد معمولی
معمولاً نوع فرایند میلگرد ترمکس روی آن ثبت شده است. بند پ استاندارد ملی 3132 ایران در مورد شناسه گذاری بر روی شاخه میلگرد به صراحت اعلام کرده که نوع فرایند تولید میلگرد باید روی آن حک گردد. جدول شماره 9 این استاندارد بیان میکند که میلگردی که به روش ترمکس تولید شده را باید با حرف T مشخص کرد.
شکل میلگرد ترمکس تفاوت خاصی با میلگردهای آجدار نداد؛ اما روی بدنه میلگرد آجدار A3 یا 400 حروف اختصاری CT و بر روی بدنه میلگرد آجدار A4 یا همان 340 حروف JT حک میشود تا بنوانید به راحتی این نوع میلگرد را تشخیص دهید.
با خواص فیزیکی و شیمیایی میلگرد ترمکس آشنا شوید
خواص زیر نشاندهنده مشخصات فیزیکی و شیمیایی میلگرد تولید شده به روش ترمکس است:
• حداقل درصد ازدیاد طول : 16 درصد
• قابلیت جوشکاری با توجه به نیازهای صنعتی
• نسبت تنش TS/YS (12/1)
• حداقل استحکام تسلیم 500 نیوتن بر متر مربع
• سختی در جداره: بیش از 260 ویکرز و سختی در مرکز، حدود 150 تا 160 ویکرز
مزایای تولید میلگرد به روش ترمکس چیست؟
تولید میلگرد به روش ترمکس باعث میشود که سطح داخلی آن نرم و انعطافپذیر باقی بماند و سطح خارجی آن قابلیت چکش خواری زیادی پیدا کند. ساخت میلگرد با این فرایند موجب میشود که میلگرد در سازههای بزرگی از قبیل سدها، برجها و پلها قابل استفاده باشد و توانایی آن در برابر فشار زیاد و ناگهانی افزایش یابد.
تفاوت میلگرد ترمکس با میلگرد tmt در چیست؟
جواب ساده است، خیر. میلگرد ترمکس همان میلگرد tmt است و هر دو طی فرایند QST تولید میشود. اما میلگرد TMT ، تحت لایسنس شرکت Thermex تولید نشده است و مطابق با استاندارد این برند نیست. اما از نظر فرایند تولید هیچ تفاوتی بین این دو میلگرد وجود ندارد.
چه عواملی بر خواص فیزیکی و شیمیایی میلگرد ترمکس تأثیرگذار هستند؟
بالا و پایین شدن پارامترهای موجود در روش تولید میتواند تأثیر زیادی روی خواص مکانیکی آرماتورهای ترمکس داشته باشد. برخی از این پارامترها را در ادامه میبینید:
فشار آب
تغییر در میزان فشاری که آب با آن روی محصول پاشیده میشود، موجب تغییر مقاومت تسلیم و کشش میلگرد میشود.
قطر میلگرد
طبیعتاً قطر میلگرد رابطه مستقیمی با زمان مورد نیاز برای خشک شدن آن دارد. هر چه قطر و وزن میلگرد بیشتر باشد، زمان خنک شدن آن نیز افزایش مییابد. در نتیجه، مقاومت تسلیم کاهش خواهد یافت.
سرعت ورود به سیستم خنک کننده و دمای میلگرد
عملیات خنکسازی باید سریع و بلافاصله بعد از قرار گرفتن میلگرد داخل سیستم خنک کننده انجام گیرد.
زمان کوئینچ
زمانی ست که قطر محصول افزایش و فشار آب کاهش یابد، زمان کوئینچ محصول فرا رسیده، در این زمان میلگرد خواص مکانیکی بهتر و مقاومت تسلیم بیشتری پیدا میکند.
میلگردها معمولاً به دو روش میلگرد آلیاژسازی و ترمکس ساخته میشوند. در ساخت میلگرد ترمکس از شمش فولادی با کیفیت پایین استفاده میشود، ولی برای رسیدن شمش به مقاومت مناسب میلگرد، محصول تولیدی را از زیر جریان آب عبور میدهند. به این شکل سطح بیرونی سریعاً خنک میشود. برای تشخیص میلگرد ترمکس و درک تفاوت روش ترمکس در تولید میلگرد، به علائم اختصاری CT و JT که روی میلگرد حک میشود، دقت کنید. خب حالا که فهمیدید میلگرد ترمکس چیست، میتوانید با خیال راحتتر نسبت به خرید آن اقدام کنید. پیش از خرید، اطلاع از قیمت آهن و مطالعه راهنمای خرید میلگرد را فراموش نکنید.