ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها

یکی از موضوعاتی که برای ساختمان سازی باید به آن توجه داشته باشید، رعایت استانداردها و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها است. در واقع اگر به این ضوابط و استانداردها توجه نداشته باشید، ساختمان شما ایمنی لازم را نخواهد داشت و بعدها با مشکلات گوناگونی مواجه خواهید شد. در همین راستا در این مطلب از وب سایت آهنگر قصد داریم تا شما را با این ضوابط آشنا کرده و در مورد آن توضیحات جامع و کاملی را به شما ارائه دهیم، پس با ما همراه باشید.

ضوابط آتش نشانی چیست؟

ضوابط آتش نشانی در واقع قوانینی هستند که به منظور ساخت سازه باید به آن توجه داشته باشید تا ایمنی ساختمان شما در برابر حریق و سایر حوادث مترقبه افزایش پیدا کند. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها طبق استانداردهای جهانی بوده و تمامی موارد ایمنی در این ضوابط در نظر گرفته شده است.

با در نظر گرفتن این نکات، می‌توانید تا حد قابل توجهی، آسیب‌های ناشی از حوادث غیر مترقبه را کاهش داده و به صورت ایمن ساختمان خود را ایجاد و در آن با کمترین مشکل زندگی کنید.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها در فرآیند طراحی ساختمان

بخشی از ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به مرحله طراحی است و شامل قوانین مربوط به طراحی بخش‌های داخلی و خارجی ساختمان می‌شود. اگر این فرآیند را به درستی انجام ندهید، ساختمان شما در مرحله اجرا با مشکل مواجه خواهد شد. اگر بخواهیم شما را با ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها در فرآیند طراحی ساختمان آشنا کنیم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به فاصله ساختمان

یکی از ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به فاصله ساختمان‌ها تا بخش‌های مختلف است. اگر بخواهیم شما را با این ضوابط آشنا کنیم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ساختمان باید از جایگاه سوخت، پمپ بنزین، CNG و گازوئیل بیش از ۷ متر فاصله داشته باشد.
• ساختمان‌هایی با کاربری غیر مسکونی نظیر مسجد، سینما، بیمارستان، سالن همایش و... نباید در کنار جایگاه سوخت باشد.
• نزدیک‌ترین ساختمان‌ها به جایگاه‌های سوخت، باید تا دو طبقه باشند. در صورتی که ساختمان بیشتر از دو طبقه است، باید به ازاء هر طبقه اضافه، ساختمان ۳ متر عقب نشینی  داشته و یا ساختمان دیوار سمت جایگاه باید ۷ کیلوگرم بر سانتی متر بوده و بسیار محکم باشد.

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به ارتفاع ساختمان

بخش دیگری از ضوابط آتش نشانی مربوط به ارتفاع ساختمان و موارد این چنینی است. این قوانین و ضوابط شامل موارد زیر می‌شوند:

• در کوچه‌هایی با عرض کمتر از ۶ متر، ساختمان حداکثر باید ۲ طبقه باشد.
• در کوچه‌هایی با عرض ۶ متر، ساختمان حداکثر باید ۳ طبقه باشد.
• در کوچه‌هایی با عرض ۸ متر، ساختمان حداکثر باید ۴ طبقه باشد.
• در کوچه‌ها یا خیابان‌هایی با عرض ۱۰ متر، ساختمان حداکثر باید ۵ طبقه باشد.
• در خیابان‌هایی با عرض ۱۲ تا ۲۲ متر بن بست، ساختمان باید حداکثر ۶ طبقه باشد.
• در خیابان‌هایی با عرض ۲۲ متر و بیشتر که بن بست هستند، تعداد طبقات ساختمان محدودیتی ندارد.
• در خیابان‌هایی با عرض ۱۲ متر و بیشتر که باز هستند، تعداد طبقات ساختمان‌ها محدودیتی ندارد.

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به پله اضطراری

یکی از مواردی که برای طراحی ساختمان باید به آن توجه داشته، طراحی پله اضطراری است. به منظور بررسی قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به پله اضطراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• در ساختمان‌هایی که ۹ طبقه هستند، نیاز است تا پله اصلی را به عنوان پله اضطراری در نظر گرفت و از ورودی و آسانسور جدا شود.
• ساختمان‌های ۳ طبقه ۸ واحدی، ۴ طبقه ۶ واحدی، ۵ طبقه ۳ واحدی، ۶ طبقه و بیشتر اگر حتی یک واحد از گزینه‌های گفته شده بیشتر داشته باشند، نیاز است تا پله اصلی آن‌ها به عنوان پله اضطراری در نظر گرفته شود.
• ساختمان‌هایی که کاربری خاصی دارند، برای طراحی پله اضطراری باید نظر کارشناس سازمان آتش نشانی را پرسیده و براساس آن عمل کنند.
• ساختمان‌ها و فضاهای با ظرفیت بیشتر از ۱۰۰ نفر، در کنار پله اصلی باید پله اضطراری نیز داشته باشند.
• در ساختمان‌های چند کاربره باید راه پله مسکونی از راه پله سایر واحدها جدا طراحی شود.
• دسترسی به زیرزمین و انباری از طریق پله اضطراری ممنوع است.

پله اضطراری در ساختمان‌های بزرگی نظیر سینما، سالن اجتماعات و … باید بر اساس جدول زیر طراحی شود:

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به آسانسور

یکی از موارد بسیار مهم در ساختمان‌ها آسانسورها هستند. به منظور طراحی جایگاه آسانسور نیز باید به ضوابط آتش نشانی توجه داشته باشید. به منظور بررسی این ضوابط می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آسانسور نباید در وسط راه پله باشد.
• ابعاد چاه آسانسور باید حداقل ۱۵۰ * ۱۵۰ سانتی متر باشد.
• ارتباط آسانسور با موتور خانه باید با مشورت کارشناسی آتش نشانی انجام شود.

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به پارکینگ

به منظور طراحی پارکینگ نیز باید قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها را در نظر بگیرید. به منظور بررسی این قوانین، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• رمپ ورودی ساختمان باید حداقل ۵/۲ متر از پیاده رو فاصله داشته باشد.
• شیب رمپ پارکینگ، باید 15 سانتی متر و فاصله رمپ تا سقف نیز باید ۱۹۵ سانتی متر باشد.
• در طراحی پارکینگ نیاز است تا ۱۲ متر فضا را برای دور زدن ماشین‌ها در نظر بگیرید.
• برای طراحی پارکینگ‌هایی با ظرفیت بیش از ۲۰ ماشین، نیاز است تا دو رمپ 3.5 متری و یک رمپ 5 متری در نظر بگیرید.
• مسیر تمام خروجی‌های پارکینگ باید به همکف برسد.
• نباید به جای رمپ از موارد جایگزین استفاده کنید، مگر این که کارشناس آتش نشانی آن را تایید کند.
• در مسیر مشترک بین راه پله، آسانسور و پارکینگ نیاز است تا از درب اتوماتیک استفاده شود.

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به موتور خانه

به منظور طراحی موتور خانه نیاز است تا به قوانین و ضوابط زیر توجه داشته باشید:

• بهتر است تا طراحی موتور خانه به نحوی باشد که خارج از زیر بنای ساختمان باشد.
• بهتر است موتور خانه در یک فضای آزاد قرار گیرد و حداقل یک پنجره رو به بیرون داشته باشد.
• بهتر است موتور خانه دور از آسانسور، سالن‌های اجتماعات یا راه پله باشد.
• بهتر است در اطراف لوله‌ها و سایر تجهیزات داخل موتور خانه از وسایل ایمنی استفاده شود.

قوانین و ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به نما

اگر قصد دارید تا برای زیباسازی ساختمان خود از نماهای سنگی یا شیشه ای استفاده کنید، باید به ضوابط زیر توجه داشته باشید:

• در صورتی که نمای ساختمان شیشه ای باشد، باید حتماً از شیشه سکوریت استفاده کنید.
• ضخامت شیشه‌های مورد استفاده در نما باید بسته به ابعاد آن تعیین شود و اگر ابعاد بالا ۵ متر دارد باید از حاشیه‌های نگهداره استفاده شود.
• در داخل واحدهای ساختمان بعد از نما، باید یک جان پناه ۸۲ سانتی در نظر گرفته شود.
• در نماهای سنگی، نیاز است تا پس از هر 3 متر سنگ، سنگ‌های بعدی روی یک نیش دیگر قرار گرفته و همچنین اسکوپ کامل باشد.
• سنگ‌هایی که روی درپوش‌ها قرار می‌گیرند، باید روپلاک شوند.
• فضای خالی پشت بنا نیاز است تا با مصالح ساختمانی پر شود.
• در تقاطع‌های بین دیوارها که با نما جدا می‌شوند، نیاز است تا از مصالح ساختمانی استفاده شود.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها در فرآیند اجرا ساختمان

پس از آن که براساس ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها اقدام به طراحی سازه خود کنید، نیاز است تا در فرآیند اجرا ساختمان نیز به قوانین و مقررات مربوط به آتش نشانی توجه داشته باشید. اگر بخواهیم شما را با این ضوابط آشنا کنیم، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به برق و روشنایی

برای اجرا و نصب تجهیزات مربوط به برق و روشنایی، نیاز است تا به نکات زیر توجه داشته باشید:

• تابلوهای برق نیاز است تا در کنار درب اصلی هر واحد نصب شود.
• در تابلوهای برق برای هر یک از بخش‌های ساختمان مثل آشپزخانه، سرویس بهداشتی، کولر و... از فیوز مینیاتوری مجزایی استفاده شود.
• در هر تابلو برق باید کلید FI قرار گیرد.
• تمامی تجهیزات برق رسانی ساختمان نیاز است تا در داخل دیوار یا داکت قرار گیرد.
• ساختمان‌ها باید رعد و برق گیر داشته باشد.
• در تمامی قسمت‌های تاریک ساختمان باید لامپ ۱۲ ولت شارژی یا باتری دار مورد استفاده قرار گیرد.
• در مسیر راه پله، پله اضطراری، آسانسور، زیرزمین، موتور خانه، کتابخانه و... باید رله اتوماتیک مورد استفاده قرار گیرد.
• سیستم برق رسانی در بخش‌های مرطوبی مثل استخر یا جکوزی باید با تدابیر بیشتری صورت گیرد.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به اجرای آسانسور

پس از آن که شما را با ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها برای طراحی آسانسور آشنا کردیم، برای اجرا این تجهیزات نیز باید به چند نکته مهم توجه داشته باشید:

• تجهیزاتی چون کابل برق، لوله گاز، دودکش و... نباید از داخل چاه آسانسور رد شوند.
• در بخش کف مربوط به موتور خانه و قسمت موتور آسانسور نیاز است تا کلید سوئیچی مورد استفاده قرار گیرد.
• روی روزنه‌های موتور خانه آسانسور باید شبکه‌های فلزی قرار گیرد.
• میکروسوئیچ‌های کنترل کننده، گاورنر و پاراشوت، جزو تجهیزاتی هستند که باید برای اجرای آسانسورها به آن توجه داشته باشید.
• دیواره چاه آسانسور، باید خالی از روزنه بوده، مقاوم و محکم باشد و در برابر حریق نیز مقاومت داشته باشد.
• کابین، چاه ارت، قاب وزنه و تجهیزات مختلف مربوط به آسانسور باید با مقاومت‌های ۵ اُهمی به یکدیگر وصل شوند.
• در داخل کابین آسانسور باید یک تابلو 20 * 30 سانتی متری با رنگ روشن قرار گیرد و روی آن کلیه ضوابط ایمنی مربوط به استفاده از آسانسور نوشته شود.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به اجرا سیستم‌های گرمایشی

اگر قصد دارید تا سیستم‌های گرمایشی را در ساختمان‌ها نصب و اجرا کنید، نیاز است تا به ضوابط و مقررات زیر توجه داشته باشید:

• بهتر است در ساختمان‌هایی که تجاری هستند، از سیستم گرمایش مرکزی استفاده شود. در واقع استفاده از بخاری یا سیستم‌های گرمایشی دیگر برای این مکان‌ها خطرناک است.
• گازکشی ساختمان‌ها باید تأییدیه‌های لازم را از اداره گاز دریافت کنند.
• تجهیزات گرمایشی گازسوز مثل شومینه باید ترموکوبل داشته باشند.
• باید در بالا یا اطراف آشپزخانه رستوران فضای کافی وجود داشته باشد.
• برای هر وسیله گازسوز باید یک دودکش ۸۰ سانتی مجزا از کف سقف در نظر بگیرید.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به تاسیسات

به منظور اجرا تاسیسات در ساختمان خود، نیاز است تا به موارد زیر توجه داشته باشید:

• در موتور خانه‌ها باید از درب فلزی استفاده شود.
• موتور خانه‌ها باید دارای سیستم تهویه مناسب باشد.
• موتور خانه باید کف شوی داشته و همچنین آب نیز از آن خارج شود.
• حدود یک سوم از فضای موتور خانه باید خالی از تجهیزات باشد.
• موتور خانه‌ها باید دارای وسایل ایمنی و آتش نشانی باشند.
• تجهیزات روشنایی مورد استفاده در موتور خانه‌ها باید حفاظ داشته باشد.
• سیم‌های برقی که از موتور خانه رد می‌شوند، باید توکار باشند.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به لوله کشی آب

به منظور لوله کشی آب در ساختمان، باید به ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها توجه داشته باشید تا بتوانید فرآیند لوله کشی را به شکل ایمن انجام دهید:

• در ساختمان‌های بیشتر از ۵ طبقه باید قطر لوله کشی آب توسط کارشناس تعیین شود و جعبه F در ساختمان مورد استفاده قرار گیرد.
• در ساختمان‌های 3 تا 5 طبقه که بیشتر از ۲۳۰ متر زیر بنا دارند، باید لوله آتش نشانی با قطر 1 یا 2 اینچی و جعبه F در هر طبقه مورد استفاده قرار گیرد.
• در ساختمان‌های 3 تا 44 طبقه با زیربنای ۱۴۰ تا ۲۳۰ متر، باید لوله آتش نشانی با قطر ۵/۱ اینچ و به صورت یک در میان در هر طبقه جعبه F مورد استفاده قرار گیرد.
• ساختمان‌های 3 طبقه با ۱۴۰ متر زیربنا که در هر طبقه 1 واحد وجود دارد، باید از لوله کشی آب آتش نشانی استفاده شود.
• در ساختمان‌هایی با کاربری صنعتی یا تجاری، سالن‌های همایش و اجتماعات باید سیستم لوله کشی آب آتش نشانی از سوی کارشناس مشخص شود. در این ساختمان‌ها باید جعبه F در خارج از واحد و کنار درب نصب شود.
• اندازه لوله‌های آتش نشانی باید به صورتی باشد که در عرض ۱۰ دقیقه بتوان با استفاده از آن آتش را مهار کرد.
• لوله‌های آتش نشانی باید از بالا ساختمان به مخزن آب آتش نشانی و همچنین از پایین به آب شهری متصل شود.
• واحدها و سازه‌های صنعتی، تولیدی و... باید دارای استخر با ظرفیت مناسب آب داشته باشد. در این سازه‌ها نیز باید چاه و پمپ مخصوص وجود داشته باند.
• نصب شیر آتش نشانی ایستاده در مجتمع‌های تجاری،  مسکونی، اداری و... باید تحت نظارت کارشناس آتش نشانی صورت گیرد.
• کارشناسان آتش نشانی باید سیستم اسپرینکلر و نحوه لوله کشی آب آتش نشانی را تأیید کنند.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به دکوراسیون

برای دکوراسیون ساختمان خود نیاز است تا به چند نکته مهم توجه داشته باشید:

• در قسمت راه پله و ایستگاه‌ها از موکت‌های قابل اشتعال استفاده نکنید.
• به هیچ عنوان ماده و اشیا قابل اشتعال را در مسیر اضطراری و سالن‌ها قرار ندهید.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به اجرای استخر

در محیط‌های مرطوبی چون استخرها، باید به موارد زیر توجه داشته باشید:

• تجهیزات گرم کننده آب استخر، باید بیرون از محوطه استخر نصب شود.
• در محیط استخر باید از روشنایی اضطراری ۱۲ ولت با رله اتوماتیک استفاده کنید.
• محوطه استخر باید از سایر مکان‌های ساختمان به واسطه درب قفل دار سوئیچی جدا شود.
• تا شعاع 3 متری سکو پرش استخر نباید از برق ۲۲۰ ولت استفاده کنید.
• شیشه‌های مورد استفاده در محیط استخر و اطراف آن باید سکوریت باشند.
• استخرها باید از سیستم حرارت مرکزی استفاده کنند.
• کف استخرها نباید لیز باشند.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به بازشو، داکت، نورگیر و جان پناه

برای اجرا بازشو، داکت، نورگیر و جان پناه نیاز است تا به ضوابط و مقررات زیر توجه داشته باشید:

• سقف ساختمان‌های ۶ طبقه به بالا باید حتماً موزاییک شده و همچنین آسفالت یا ایزوگام کردن برای این ارتفاع غیرمجاز است.
• اطراف پشت بام، تراس، راه پله و بالکن تمام واحدها باید محافظ یا جان پناه داشته باشند.
• استفاده از شیشه یا سایر اشیا برنده در جان پناه‌ها ممنوع است.
• جان پناه‌ها باید نرده‌های فلزی عمودی با فاصله ۱۰ سانتی متری داشته باشد.
• دیواره‌های کناری داکت‌ها، باید ضد آتش سوزی بوده و بدون درز باشند.

ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها مربوط به پله اضطراری

برای اجرای پله اضطراری نیاز است تا به قوانین و ضوابط آتش نشانی زیر توجه داشته باشید:

• در مسیر پله‌های اضطراری، باید علامت‌ها نشان دهنده مسیر خروجی نصب شود.
• مسیر پله اضطراری به غیر از پنجره‌های فضای باز، نباید راه دیگری به فضا بیرون داشته باشد.
• پله اضطراری باید دود بند اتوماتیک داشته باشند.
• مسیر پله‌های اضطراری باید روشنایی اضطراری ۱۲ ولت، فن و رله اتوماتیک داشته باشند.

جمع بندی

در این مطلب از وب سایت آهنگر شما را با ضوابط آتش نشانی جهت ساختمان‌ها آشنا کرده و در مورد قوانین و مقررات مربوط به فرآیند طراحی و اجرا بخش‌های مختلف ساختمان صحبت کردیم. مجموعه آهنگر به عنوان یکی از برترین مجموعه‌های فعال در حوزه فروش آهن آلاتی چون میلگرد و... این امکان را به وجود تا شما بتوانید قیمت آهن، قیمت میلگرد و... را به صورت آنلاین مشاهده کرده و در صورتی که قصد خرید این دسته از محصولات را دارید، با شماره 02143000023 تماس بگیرید.