اگر در زمینه ساخت‌وساز به‌اندازه کافی سابقه کار دارید یا مهندس باتجربه‌ای هستید، خیلی راحت به‌محض نگاه انداختن به میلگرد می‌توانید قطر آن را تشخیص دهید. اگر مهندس یا فردی هستید که تازه کارش را در بازار ساختمان‌سازی شروع کرده است، اندازه قطر میلگرد برای شما به‌صورت چشمی آسان نیست. به همین دلیل باید با ابزار و فرمول قطر میلگرد را بسنجید و انواع میلگرد از نظر قطر را بدانید. برای محاسبه قطر میلگرد چندین روش وجود دارد، که فرمول قطر میلگرد و استفاده از ابزارهای اندازهگیری قطر میلگرد از مهم‌ترین روش‌ها هستند.
محاسبه قطر میلگرد به‌وسیله فرمول
اگر وزن یک متر میلگرد را بدانید، می‌توانید از طریق فرمول زیر عدد دقیق قطر میلگرد را به دست آورید:
جدول قطر میلگردها و وزن آن در دودسته بندی طول و شاخه
در جدول زیر می‌توانید قطر میلگرد 16، قطر میلگرد 14 و دیگر سایزها را ببینید:
|
ردیف
|
قطر اسمی به میلیمتر
|
وزن به طول کیلوگرم به متر
|
وزن یک شاخه 12 متری کیلوگرم
|
|
1
|
8
|
0.395
|
4.75
|
|
2
|
10
|
0616
|
7.4
|
|
3
|
12
|
0.888
|
10.65
|
|
4
|
14
|
1.21
|
14.5
|
|
5
|
16
|
1.56
|
18.7
|
|
6
|
18
|
2
|
24
|
|
7
|
20
|
2.47
|
29.6
|
|
8
|
22
|
2.98
|
35.7
|
|
9
|
25
|
3.8
|
45.6
|
|
10
|
28
|
4.83
|
58
|
|
11
|
32
|
6.31
|
75.7
|
وزن میلگرد کارخانه های تولیدکننده میلگرد ایرانی را می دانید؟
انداره گیری قطر میلگرد با استفاده از ابزار مختلف
قطر میلگرد را میتوان با ابزارهای مختلفی اندازهگیری کرد که در ادامه با مهم‌ترین این ابزارها آشنا خواهید شد.
اندازهگیری قطر میلگرد با استفاده از ریسمان
با طناب یا کاموا هم میتوان قطر میلگرد را اندازهگیری کرد. کافی است طناب یا کاموایی را دور محیط میلگرد بپیچید و محل رسیدن دو سر کاموا را علامتگذاری و سپس با باز کردن آن قطر میلگرد را با متر اندازهگیری کنید.
اندازهگیری قطر میلگرد با کولیس یا گیج
کولیس ابزاری ست که قطر اشیاء را به میزان بسیار دقیقی اندازهگیری می‌کند. کولیس شبیه آچار فرانسه است ولی روی دسته آن خط کشش دقیقی تعبیه‌شده، از لبه چاقویی سر کولیس برای اندازهگیری قطر میلگرد و اندازه آج آن استفاده می‌کنند. برای استفاده از کولیس برای اندازهگیری قطر میلگرد، لازم است ابتدا با تعریف مهم قطر اسمی برای میلگرد آشنا شوید. برای میلگرد آجدار بسته به نوع آن، 3 نوع قطر یا اندازه متفاوت تعریف‌شده است:
• همان‌طور که از نامش پیداست، قطر اسمی قطری است که میلگرد با آن نام عرضه میشود. قطر اسمی در برگ شناسایی ذکر میشود، این قطر معادل قطر دایره میلگرد یا همان مساحت مقطع عرضی میلگرد است.
• قطر زمینه‌ای، قطری است که آج را در آن نظر نمی‌گیرند.
• برای محاسبه قطر خارجی، آج را هم در نظر می‌گیرند.
اما به نظر شما قطر اسمی میلگرد چیست؟ برای مثال وقتی قطر اسمی میلگرد 16 است، قطر مفید آن یا قطر زمینه‌ای 15 و قطر خارجی آن همراه با آج 18 میلیمتر است.
میلگرد نوع ساده یا A1، به‌صورت شاخه‌ای با قطرهای بین 8 تا 28 میلیمتر و به‌صورت کلاف در قطرهای 8 تا 16 میلیمتر عرضه میشود. میلگرد ساده را نیز در تناژ 1.5 تا 2 تن بسته‌بندی و به بازار عرضه می‌کنند.
اندازهگیری قطر میلگرد با آچار فرانسه
دهانه آچارفرانسه را بازکنید و آرماتور را داخل آن بگذارید و سایز آن را با متر اندازهگیری کنید. استفاده از آچارفرانسه برای اندازهگیری میلگرد روش آسانی است، چرا که تقریباً در هر پروژه ساختمانی آچار فرانسه وجود دارد. اگر کولیس دم دستتان نبود، می‌توانید از آچار فرانسه استفاده کنید. این روش، شما را در محاسبه وزن میلگرد نیز جلو می‌اندازد.
اندازهگیری قطر میلگرد با شابلون
شابلون‌های متفاوتی برای اندازهگیری قطر میلگرد وجود دارند. این شابلون‌ها، به‌راحتی قطر میلگرد را اندازهگیری می‌کنند. به برخی از آن‌ها گیج می‌گویند.
دانستن قطر میلگرد برای استفاده درست از آن در قسمت‌های مختلف ساختمان مهم است. میلگرد محصولی است که در توانایی تحمل بار چه در بتن، چه سقف و چه تیرچه‌ها نقش مهمی ایفا می‌کند. همین‌طور به علت افزایش قیمت میلگرد، لازم است که بدانید میلگردی که خریداری کرده‌اید در اندازه‌های اعلام شده برای شما فرستاده‌شده‌اند یا خیر.
اهمیت اندازهگیری قطر میلگرد در سقف
یکی از کاربردهای میلگرد استفاده در سقف است، برای ساخت سقف از بتن، تیرچه و میلگرد استفاده میشود. اینجاست که اهمیت قطر آرماتور در محاسبات دوچندان میشود. حداقل قطر میلگردهای استفاده شده در سقف تیرچه بلوک از نوع 6 میلیمتر است. حداکثر فاصله بین دو میلگرد افت و حرارتی در هر دو راستا نیز 25 سانتی‌متر است. باید برای اندازهگیری قطر میلگرد استفاده‌شده در سقف، با دو نوع میلگرد آشنا شوید:
• میلگرد ممان منفی
• میلگرد حرارتی
اگر دهانه تیرچه‌هایی که در سقف استفاده می‌کنید، ساده باشد و میزان لنگر در قسمت تکیه‌گاه صفر باشد، به خاطر یکپارچه بودن دال بتنی مقداری لنگر منفی ایجاد میشود. معمولاً برای خنثی کردن لنگر منفی ایجادشده در قسمت بالای دال، از میلگردهای 8 تا 14 استفاده می‌کنند، تا نیروی کششی لازم را در دال بتنی تحمل کنند. به عملیاتی که برای تحمل لنگر انجام می‌دهند، «ممان منفی» گفته میشود.
درعین حال میلگردهایی که در تیرچه بکار می‌روند، توان تحمل لنگر را ندارند و به همین دلیل برای ایجاد توان تحمل کششی از لنگر منفی در تکیه‌گاه‌ها استفاده می‌کنند. معمولاً قطر میلگرد تیرچه بزرگ‌تر یا مساوی 16 و قطر میلگرد کششی که در سقف استفاده میشود بزرگ‌تر یا مساوی 8 میلیمتر است. همچنین قطر میلگردهای عرضی با توجه به نوع سازه و میزان استحکام موردنیاز از 5 تا 10 میلیمتر می‌تواند متنوع باشد.
استفاده از میلگرد با قطر مناسب برای استحکام قسمت‌های مختلف ساختمان ضروری است. یکی از دقیق‌ترین روش‌های محاسبه قطر میلگرد، استفاده از فرمول قطر میلگرد است که دقیق‌ترین عدد را به شما می‌دهد. در این مقاله با مفهوم قطر اسمی میلگرد آشنا شدید و روش‌های دقیق اندازهگیری قطر میلگرد مانند روش فرمول و استفاده از ابزارهایی مانند کولیس، شابلون، آچار فرانسه و غیره آشنا شدید. پیش ار خرید میلگرد، فراموش نکنید که بایستی از قیمت آهن نیز مطلع شوید.