طبق آمارهای موجود، ۱۱درصد از گاز تولید شده در ایران به عنوان خوراک پتروشیمی، ۹درصد به عنوان سوخت پتروشیمی، ۴۱درصد در حوزه مصارف خانگی، ۲۵درصد در صنعت، ۲درصد در کشاورزی، ۴درصد در حوزههای تجاری، ۶درصد در صنعت حملونقل و ۷درصد در کل زنجیره فولاد مصرف میشود.
آنچه از قبل پیش بینی میشد اتفاق افتاد و با رسیدن روزهای سرد سال، قطع گاز دامن صنایع بزرگ را گرفت. درتابستان امسال که برق صنایع به ویژه تولیدکنندههای سیمان و فولاد قطع شد، بسیاری از کارشناسان پیش بینی کردند، در زمستان نیز به دلیل افزایش مصرف گاز و کاهش دما، این صنایع به علاوه برخی دیگر از صنایع، ازجمله نیروگاهها و حتی تولیدکنندههای پتروشیمی، با قطع گاز مواجه خواهند شد و حالا صنایع بزرگ به خصوص تولید کنندههای سیمان با چالش قطع گاز مواجه شدهاند.
در طول سالهای اخیر به دلیل اصرار دولتها به قیمتگذاری دستوری، سرمایهگذاری کافی برای افزایش تولید گاز انجام نشده است. طبق برآورد شورایعالی انرژی، برای اینکه میزان تولید گاز از میادین جدید افزایش یابد تا کفاف مصرف را بدهد، باید50 میلیارد دلار سرمایه گذاری جدید انجام شود. در تابستان امسال هم به دلیل قطعی برق، میزان تولید سیمان و فولاد با کاهش مواجه و موجب رشد قیمتها شد. طبق آمارهای موجود میزان کسری تراز گازی ایران در4 ماه سرد زمستان، به 29.9میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
برای رفع معضل کمبود در شبکه تامین گاز خانگی مسئولان وزارت نفت گفتهاند: "به اجبار باید گاز صنایع قطع شود. انتظار میرود قطع گاز شامل حال تولید کنندگان سیمان، فولاد، پتروشیمی و نیروگاهها شود. بیم آن میرود با افزایش مصرف مازوت در نیروگاهها، بهعنوان سوخت جایگزین گاز، سطح آلودگی هوا هم به شدت افزایش یابد آن هم در شرایطی که به دلیل کاهش بارندگی ها و خشکسالی ها آلودگی هوا در شهرهای بزرگ افزایش یافته است."
شواهد نشان میدهد که قطعی گاز مانند قطعی برق در تابستان، ابتدا گریبان تولیدکنندگان سیمان را گرفته است. عباس حسینی، نایبرئیس انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان گفته است:
«از شنبه هفته گذشته، همزمان با کاهش دمای هوا، قطعی گاز واحدهای سیمانی آغاز شده است.»
عبدالرضا شیخان، دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان نیز این موضوع را تأیید کرده و گفته است:
«وزارت صنعت، قطعی گاز برخی از شرکتهای سیمان را در دستور کار قرار داده و انجمن صنفی را نیز در جریان قرار داده است. ما به این موضوع اعتراض داریم. زیرا قطعی گاز تولید را کاهش میدهد.»
در این بین خبرها نشان میدهد که فرایند قطعی گاز بهدلیل کاهش دما، بعد از صنعت سیمان به نیروگاهها هم رسیده است. آنطور که روحالله متفکر آزاد، عضو هیأت رئیسه مجلس اعلام کرده، طبق مصوبه وزارت نفت در تابستان، سهم مصرف گاز در نیروگاههای حرارتی تبریز و سهند، صفر تعیین شده است. به همین دلیل این 2نیروگاه باید روزانه 1.8میلیون لیتر مازوت مصرف کنند.
کریم عباسزاده، مدیر نیروگاه حرارتی سهند بناب نیز چند روز پیش از قطعی سهمیه گاز این نیروگاه خبر داد و گفت: «برای تداوم فعالیت خود به اجبار از سوخت مازوت استفاده میکنیم. همچنین عباس مقتدایی، نماینده اصفهان درنامه ای به رئیسجمهوری نسبت به تبعات استفاده از مازوت در نیروگاه های اصفهان هشدار داد.»