لوله یک مقطع استوانه‌ای و توخالی است که امروزه در صنایع مختلف کاربردهای بسیاری دارد. لوله‌ها دارای ضخامت، سایز و انواع مختلفی هستند که از لحاظ جنس به دسته‌های پلاستیکی، فولادی، بتنی، پی‌وی‌سی، استیل، آلومینیومی تقسیم می‌شوند. مستحکم‌ترین نوع این لوله‌ها لوله چدنی، لوله آهنی و لوله فولادی است. لوله‌های فولادی در صنایع مختلف از طریق روش‌های متفاوت و برای کاربردهای مختلف، به یکدیگر متصل می‌شوند. این اتصالات بسیار گسترده بوده و برای هر نوع لوله متفاوت است. در ادامه به شرح انواع اتصالات لوله فولادی، ضرورت اتصال لوله‌ها و اتصال لوله فولادی به کمک فلنج خواهیم پرداخت.
انواع اتصالات لوله فولادی
به نظر شما انواع روش‌های اتصال لوله فولادی چیست؟ اتصال لوله فولادی روش‌های متفاوتی دارد که به 3 دسته اتصالات دائم، اتصالات نیمه موقت و اتصالات موقت تقسیم می‌شوند. انجمن جوشکاری آمریکا نیز اتصالات لوله را به 3 روش اتصالات جوشکاری، مکانیکی و چسب دسته‌بندی می‌کند. در ادامه به شرح هریک از این روش‌ها خواهیم پرداخت.
اتصال موقت لوله فولادی به چه صورت است؟
در اتصال موقت لوله فولادی، مرز میان 2 لوله مشخص بوده و ممکن است از طریق فلنج و پیچ و مهره صورت گیرد.
اتصال دائم لوله فولادی چیست؟
در این نوع اتصالات، تنها از طریق تخریب ماده اولیه می‌توان لوله‌ها را از یکدیگر جدا کرد.
آشنایی با اتصال نیمه موقت لوله فولادی
در این نوع اتصال نیز لوله‌ها با اعمال مقداری نیرو یا لحیم‌کاری جدا می‌شوند.
اتصال لوله‌ها به روش جوشکاری چگونه انجام می‌شود؟
فرآیند جوشکاری و اتصال لوله‌ها به یکدیگر، در دمای بسیار بالا به همراه ذوب کردن ماده و سرد کردن آن صورت می‌گیرد. اتصال لوله از طریق جوشکاری نوعی اتصال دائم محسوب می‌شود که انعطاف‌پذیری را در طراحی‌ها افزایش می‌دهد. مهم‌ترین نکته در فرایند جوشکاری لوله فولادی، تخصصی بودن فرآیند آن است که در تمامی مراحل آن بایستی از یک نیروی باتجربه کمک بگیرید و تمامی مراحل را حتماً تحت بازرسی قرار دهید. اتصال لوله‌ها به روش جوشکاری دارای دو نوع ذوبی و غیر ذوبی است.
اتصال لوله فولادی به روش جوشکاری ذوبی چگونه صورت می‌گیرد؟
در اتصال لوله فولادی به روش جوشکاری ذوبی، عمل ذوب الکترود و اتصال 2 مقطع از طریق دستگاه‌هایی که حرارت بسیاری تولید می‌کنند (مثل قوس الکتریکی، شعله، لیزر، اشعه و غیره) انجام می‌شود. در این روش باید پس از برداشتن دستگاه حرارتی، یک شوک سرمایی ایجاد کنید تا الکترود منجمد شود و مانند یک چسب بین دو قطعه قرار بگیرد. این جوشکاری نیز انواع مختلفی دارد که عبارت است از:
• جوشکاری الکترونی Electron beam welding (EBW)
• جوشکاری لیزری Laser beam welding (LBW)
• جوشکاری اُکسی گاز Oxy-fuel welding (OFW)
• جوشکاری قوسی Arc welding
اتصال لوله با روش جوشکاری غیر ذوبی (حالت جامد) چیست؟
در اتصال لوله با روش جوشکاری غیر ذوبی، قطعات را به کمک حرارت و فشار و بدون ذوب کردن، به یکدیگر متصل می‌کنند (منبعی که این حرارت یا گرما را تأمین می‌کند می‌تواند الکتریکی، شیمیایی یا مکانیکی باشد)؛ استفاده از این روش باعث می‌شود قطعه فولادی در اثر ذوب خواص اولیه خود را از دست ندهد و احتمال ترک‌خوردگی در این روش بسیار کاهش یابد. همچنین برخلاف اتصال لوله فولادی به روش جوشکاری ذوبی، روش جوشکاری غیر ذوبی نیازی به نیروی انسانی ندارد و تمامی مراحل به صورت اتوماتیک انجام می‌شود. تنها ایرادی که از این روش می‌توان گرفت، پرهزینه بودن تجهیزات مورد استفاده است. این جوشکاری نیز دارای انواع مختلفی است که عبارت‌اند از:
• جوشکاری اصطکاکی
• جوشکاری با امواج فراصوت
• جوشکاری انفجاری
• جوشکاری آهنگری
• جوشکاری مقاومت
اتصالات مکانیکی لوله فولادی؛ اتصال لوله فولادی به کمک فلنج
هر روش اتصالی که از طریق کوپلینگ انجام شود، اتصال مکانیکی نام دارد؛ در این روش برای تضمین کیفیت آب‌بندی، واشرهای لاستیکی را فشرده‌سازی می‌کنند. این نوع اتصال نیز دارای 2 نوع اتصالات فلنج و شیاردار است.
اتصالات شیاردار لوله فولادی
اتصال شیاردار لوله فولادی از سریع‌ترین روش‌ها در اتصال لوله فولادی است که به اتصال ایمن نیز معروف است. این نوع اتصال، ایمنی انتقال مواد را تضمین می‌کند. اتصال شیاردار از طریق نورد، برش یا شیار دادن انتهای لوله و از طریق کوپلینگ خاردار صورت می‌گیرد.
اتصال لوله فولادی به کمک فلنج
فلنج قطعه‌ای است که به کمک پیچ و مهره به لوله متصل می‌شود و اتصال این لوله را به لوله دیگر امکان‌پذیر می‌کند. اتصال فلنجی نوعی اتصال موقت نیز محسوب می‌شود. از این روش برای اتصال لوله‌های مانیسمان و لوله‌های درز مستقیم نیز استفاده می‌شود که شما به عنوان یک فعال در حوزه این صنعت می‌بایست قبل از شروع پروژه اتصالات لوله، از قیمت لوله مانیسمان مطلع باشید.
قیمت لوله درز مستقیم گاز خانگی
تفاوت روش جوشکاری با پیچ و پرچ چیست؟
استفاده از قطعات جانبی و مکانیکی برای اتصالات لوله از مهم‌ترین عوامل افزایش وزن ساختمان است؛ اما در روش جوشکاری نهایت صرفه اقتصادی در استفاده از قطعات صورت می‌گیرد؛ بنابراین اصلی‌ترین تفاوت روش جوشکاری و پیچ و پرچ این است که روش جوشکاری وزن ساختمان را افزایش نمی‌دهد. امروزه با توجه به قیمت آهن و قیمت لوله، بالا بودن وزن اهن الات در ساختمان چندان معقول نیست و علاوه بر آن از نظر مهندسی نیز ممکن است مشکلاتی را به وجود آورد.
از طرفی نیز در عملیات جوشکاری برای اتصالات، ممکن است ساختار و خواص لوله تغییر کند. با کمی بررسی دقیق‌تر در مقایسه اتصال جوشکاری و پیچ و پرچ، درمی‌یابید که هنگام جوشکاری، وجود حتی کوچک‌ترین ترک نیز باعث می‌شود جوش از لوله عبور کرده و به دیگر قسمت‌های آن آسیب بزند، اما در اتصال مکانیکی، ترک متوقف شده (به دلیل عدم پیوستگی قطعه) و امکان جایگزینی قطعه ترک خورده آسان‌تر است.
اگر به طور کامل از انواع لوله و کاربرد هرکدام مطلع باشید، به راحتی می‌توانید نوع اتصال لوله را بر اساس نوع لوله فولادی موردنظر، انتخاب کنید و عملیات اتصال را آغاز کنید؛ اما در صورتی که اطلاعی از انواع لوله و کاربردهای آن ندارید، مطالعه مقاله «راهنمای خرید لوله فولادی» می‌تواند کمک چشمگیری به شما کند. در این متن سعی کردیم شما را با انواع اتصالات لوله فولادی، ضرورت اتصال لوله‌ها و اتصال لوله فولادی به کمک فلنج آشنا سازیم؛ اگر شما هم تجربه جدیدی در زمینه روش‌های مختلف اتصال لوله دارید، در قسمت دیدگاه با ما در میان بگذارید.