اگر تا به حال به سقف بالای سرتان و سقف امکان عمومی دقت کرده باشید، متوجه شده‌اید که تفاوت‌های زیادی بین آن‌ها وجود دارد. البته این تفاوت‌ها تنها به ظاهر سقف‌ها باز نمی‌گردد، بلکه به نوع متریال به‌کاررفته در آن‌ها و نحوه ساختشان هم مربوط می‌شود. در این مقاله، با انواع سقف در سازه‌های فولادی و بتنی و تفاوت‌ها، مزایا و معایب هر کدام آشنا می‌شوید:
سقف دال بتنی چیست؟
یکی از سنگین‌ترین انواع سقف، سقف دال بتنی است که به علت وزن زیاد، بیشتر از آن در بناهای بزرگ و مهم مثل فرودگاه‌ها، نیروگاه‌ها و مراکز صنعتی بزرگ استفاده می‌شود. این نوع سقف از نظر نحوه اجرا ساده‌ترین نوع سقف است و از ترکیب بتن و میلگرد ساخته می‌شود. سقف دال بتنی بین 10 تا 50 سانتی‌متر ضخامت دارد و منظور از دال، بخش‌هایی است که از بتن و فولاد به‌صورت یکپارچه در آن استفاده می‌شود.
از میان مزایای این سقف، می‌توان به مقاومت بالا در برابر زلزله، عمر طولانی و مقاومت صوتی و حرارتی اشاره نمود. هزینه بالا نیز از جمله معایب آن محسوب می‌شود.
سقف تیرچه بلوک چیست؟
یکی دیگر از انواع رایج سقف، سقف تیرچه بلوک است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، در ساخت این سقف از ترکیب تیرچه و بلوک استفاده می‌شود که گاهی اوقات، یونولیت جایگزین بلوک می‌شود. تیرچه، از ترکیب میلگرد زیگزاگ و پاشنه بتنی ساخته می‌شود که خود میلگرد زیگزاگ را توسط یک تا سه میلگرد آجدار با سایز پایین و دو میلگرد ساده به‌صورت زیگزاگ، می‌سازند. سپس ضلع پایینی که از جوشکاری میلگردهای ساده به دو میلگرد آجدار ساخته‌شده را بتن‌ریزی می‌کنند.
این نوع سقف در ساختمان‌های بتنی، فلزی و آجری کاربرد دارد و تیرچه در آن نقش تیر فرعی را ایفا می‌کند.
از مزایای سقف تیرچه بلوک می‌توان به مقرون‌به‌صرفه بودن، وزن سبک، سرعت اجرای بالا، مقاومت در برابر حریق و زلزله و مقاومت در برابر نیروهای افقی، اشاره نمود. محدودیت استفاده در دهانه‌های بزرگ و اجرای چند سقف به‌صورت هم‌زمان نیز از جمله معایب سقف تیرچه بلوک است.
سقف کامپوزیتی چیست؟
کامپوزیت به معنای ترکیب فلز با مواد دیگر در راستای افزایش مقاومت و دوام آن است. سقف کامپوزیت را تنها می‌توانید در سازه‌های فولادی اجرا کنید. اعضای این سقف‌ها شامل تیر اصلی و فرعی، برش‌گیر، مقاطع فولادی اصلی، بتن و آرماتور می‌شود که بسته به نوع سقف کامپوزیت، مقطع فولادی اصلی متفاوت خواهد بود. انواع سقف کامپوزیت را در ادامه می‌بینید:
سقف عرشه فولادی:
در این نوع سقف کامپوزیت، از ورق گالوانیزه ذوزنقه‌ای، فلاشینگ و گل‌میخ استفاده می‌شود و سرعت اجرای آن بالا است. محبوبیت روزافزون سقف عرشه فولادی باعث شده تا در بسیاری از پروژه‌ها، جایگزین سقف تیرچه بلوک شود.
سقف روفیکس:
در این نوع سقف کامپوزیت، از روفیکس به عنوان مقطع فولادی اصلی استفاده می‌شود که نوعی ورق گالوانیزه مشبک است. روفیکس، نقش قالب بتن‌ریزی را ایفا می‌کند. ورق‌های روفیکس بین 0.7 تا 0.8 میلی‌متر ضخامت دارند و درگیری بالای آن‌ها با بتن باعث می‌شود که بارهای فرعی را به‌خوبی تحمل کنند.
سقف تیرچه کرومیت:
این نوع سقف شباهت زیادی به سقف تیرچه بلوک دارد، با این تفاوت که در ساخت آن‌ها از تیرچه فولادی با جان باز استفاده می‌شود. برای اجرای این سقف، به شمع بندی نیاز دارید. وزن سقف تیرچه کرومیت از وزن سقف تیرچه بلوک کمتر است و این موضوع منجر به سبک شدن وزن سازه می‌شود.
سقف وافل چیست؟
سقف وافل با نام‌های سقف قابلمه‌ای یا مشبک نیز شناخته می‌شود که علت این نام‌گذاری‌ها، به ظاهر این سقف باز می‌گردد که دارای حفره‌های توخالی به شکل مربع یا دایره است که ظاهر کلی آن را شبیه به یک نوع میان وعده محبوب فرانسوی با نام وافل می‌کند.
برای ساخت سقف وافل، ابتدا زیرسازی با لوله یا قوطی پروفیل انجام می‌شود و به همین دلیل، قیمت تمام‌شده آن به قیمت پروفیل وابسته است. پس از آن، قالب‌های وافل روی زیرسازی قرار داده می‌شود و در اطراف و روی آن‌ها، آرماتوربندی انجام می‌شود. مرحله آخر نیز بتن‌ریزی است. در صورتی که از قالب‌های مدور به جای قالب‌های مکعبی برای ساخت سقف استفاده شود، به آن سقف کوبیاکس می‌گویند.
از سقف وافل برای ساخت اماکن عمومی، پارکینگ‌های مسقف و بیمارستان استفاده می‌شود. اجرای این نوع سقف هزینه کمتری نسبت به سقف عرشه فولادی دارد، اما برای مناطقی با وزش باد بالا مناسب نیست و نیاز به کادر مجرب برای اجرا دارد.
سقف شیروانی چیست؟
از این سقف بیشتر در ساخت ویلا، سوله و ساختمان‌های مستقر در مناطق برفی و بارانی استفاده می‌شود. این نوع سقف به سه نوع تک‌بر، چهار بر و چند بر تقسیم می‌شود که به ترتیب استحکام آن‌ها بیشتر می‌شود. اجرای این سقف نیز به زیرسازی با قوطی پروفیل نیاز دارد و پس از آن، نوعی ورق گالوانیزه با نام ورق شادولاین یا سینوسی، روی زیرسازی نصب می‌شود.
از جمله مزایای این سقف‌ها می‌توان به مقاومت بالا در برابر بارندگی و اقتصادی بودن آن‌ها اشاره کرد و تعمیر و نگهداری دشوار نیز از جمله معایب آن است.
سقف طاق ضربی چیست؟
سقف طاق ضربی در قدیم از جمله سقف‌های متداول در صنعت ساختمان‌سازی ایران به شمار می‌رفت؛ اما کاربرد آن امروزه به دلیل عدم استحکام کافی در برابر زلزله، منسوخ شده است. برای ساخت این سقف، بین دو تیر اصلی موازی، تعدادی تیر فرعی موازی و عمود بر هم قرار می‌دادند و فضای خالی بین آن‌ها را با استفاده از آجر فشاری، گچ و خاک پر می‌کردند.
این سقف به‌راحتی اجرا می‌شد و هزینه کمی داشت، اما امکان عبور تأسیسات از روی آن وجود نداشت و مقاطع فولادی به‌کاررفته در آن در تماس با سیلیکات موجود در گچ، دچار خوردگی می‌شد.
سقف پیش‌تنیده چیست؟
در ساخت این نوع سقف، از قطعات آماده بتن پیش‌تنیده استفاده می‌شود که در داخل آن، تعدادی کابل با مقاومت کششی بالا به جای میلگرد به‌کاررفته است. این کابل‌ها، نوعی نیروی فشاری اولیه را در سازه‌ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که بعد از بهره‌برداری، نیروهای کششی نتوانند سقف را دچار ترک و شکستگی کنند.
استفاده از این نوع سقف باعث می‌شود که تعداد ستون‌های موردنیاز در سازه کاهش پیدا کند، اما هزینه بالا و نیاز آن به ادوات خاص و دانش فنی، باعث شده تا در هر سازه‌ای مورد استفاده قرار نگیرد.
سقف یکی از مهم‌ترین بخش‌های سازه است که انتخاب متریال مناسب برای ساخت آن، بسیار اهمیت دارد، چرا که ایمن نبودن آن می‌تواند حوادث ناگواری را ایجاد کند. اگر قصد خرید مقاطع فولادی باکیفیت برای ساخت سقف را دارید، می‌توانید به سایت آهنگر مراجعه کنید و با خیال راحت، این مقاطع فولادی باکیفیت را با قیمت مناسب و منصفانه بخرید.